2020-10-17
Adrianna Nowak, Aleksandra Piątek
Stres jest stałym elementem życia człowieka, nie da się więc uniknąć związanych z nim konsekwencji. U dzieci i młodzieży czynnikami wywołującymi stres może być zmiana szkoły, klasy, nowi znajomi, ale także kartkówka, sprawdzian czy odpowiedź ustna.
Stres rozumiany jest jako dynamiczna relacja pomiędzy człowiekiem, a jego otoczeniem. Relacja ta przez człowieka oceniana jest jako sytuacja wymagająca wysiłku przystosowania się lub sprostania jej. (Folkman, Lazarus, 1986) Najprościej można go zdefiniować, jako reakcję organizmu na wydarzenia i sytuacje, które zakłócają naszą równowagę, obciążają nas psychicznie i mamy poczucie, że brak nam zdolności do skutecznego poradzenia sobie z tą sytuacją.
Można wyróżnić dwa rodzaje stresu- stres mobilizujący, zwany eustresem, który odczuwamy wtedy, kiedy czujemy siłę by sprostać zadaniu, np. czekającej nas kartkówce. Drugi rodzaj stresu nazywamy dystresem- jest on demobilizujący, odczuwamy go, gdy spostrzegamy, że jakieś zadanie jest dla nas zbyt trudne, coś nas przerasta, nie czujemy się zbyt dobrze przygotowani do czekających nas wyzwań.
Naukowcy wyróżnili kilka strategii radzenia sobie ze stresem, z których korzystają ludzie, są to:
styl skoncentrowany na zadaniu - polega na tym, że podejmujemy działanie, które ma na celu rozwiązanie problemu lub zmianę istniejącej sytuacji stresowej przez wykorzystywanie posiadanych procesów poznawczych
styl skoncentrowany na unikaniu - posiadając taki styl radzenia sobie ze stresem będziemy uciekać od problemu, angażować się w inne czynności, by o zmartwieniu nie myśleć- idziemy na boisko z kolegami, gramy w planszówki czy na PlayStation
styl skoncentrowany na emocjach - polega na tym, że angażujemy się we własne przeżycia i emocje jak na przykład złość („niedobra nauczycielka znowu zapowiedziała sprawdzian”), napięcie czy poczucie winy. (Parker, Endler, 1994)
Badania przeprowadzone na młodzieży gimnazjalnej pokazały, że przyczynami stresu dla 24% uczniów jest kontakt z rówieśnikami, problemy w domu były źródłem stresu dla 16% uczniów. Wśród wymienionych sposobów reagowania na stres ustalono, że wśród badanej młodzieży preferowaną strategią, bez względu na płeć okazuje się aktywne radzenie sobie. (Jodłowska, Ogińska i in.2010).
Badania prowadzone na młodzieży licealnej pokazują, że najczęściej osoby badane (41%) wskazują znajomych ze szkoły jako powody do stresu, nauczycieli oraz wychowawców (37%). Jako najczęstszy objaw psychosomatyczny stresu wskazywali oni przyspieszone bicie serca(59%), brak koncentracji (46%), bóle brzucha(44%) i drżenie rąk. Odpowiedź przy tablicy była wskazywana przez 60% badanych jako najczęściej stresujące sytuacja. Wystąpienia przed klasą/szkołą wskazywało 49% badanych, a sprawdzian 42%.(Kostrzewa-Zabłocka, Ponurek,2015)
Stres wpływa na nas i na każdą strefę funkcjonowania powodując różne dolegliwości, jak na przykład: ból głowy, nadmierne pocenie się, brak apetytu, ból brzucha, nudności, problemy ze snem, osłabienie pamięci, częste pomyłki, uczucie pustki w głowie, trudność z koncentracją. Powoduje także zmiany emocjonalne: wysoki lęk, uczucie niepokoju, gniew, drażliwość, obniżoną samoocenę, poczucie bezsilności i braku kontroli nad działaniami, pesymizm, czy zmiany zachowania: wybuchy płaczu, objadanie się, stosowanie używek, tiki nerwowe, unikanie kontaktów z innymi, agresja, prowokowanie konfliktów.
Weź czystą kartkę i wypisz 8 czynności, sytuacji, które sprawiają ci ogromny stres. Następnie dokonaj ich oceny od 0-8. Teraz wybierz tę, która otrzymała najwięcej punktów. Napisz tę czynność pionowo i spróbuj na każda literę tego słowa znaleźć odpowiedni sposób rozładowania stresu- jakąś czynność, ulubione miejsce, np.:
E-edytować nowo zrobione zdjęcia przyrody
2020-11-24
2022-08-18
2021-04-29
