Logo biuletynu psychoprofilaktycznego

biuletyn psycho profilaktyczny Świętokrzyskie Centrum Profilaktyki i Edukacji Biuletyn tworzą pracownicy ŚCPiE we współpracy z Katedrą Psychologii i studentami psychologii UJK

Zdjęcie główne biuletynu - okulary oraz notatnik

Kontrast

Czcionka

Jak radzić sobie z trudnościami w okresie dojrzewania

ikona-kalendarz2020-10-17

ikona-długopisAgata Prusek, Katarzyna Olszewska, Anna Biskupska

Jak radzić sobie z trudnościami w okresie dojrzewania

Wiek dojrzewania (adolescencja) jest okresem szczególnym w życiu każdego człowieka, obejmuje czas od 12 do 20 (a za późną adolescencję uważa się nawet 22 r. ż). Zmiany jakie zachodzą w naszym ciele pod względem fizycznym są gwałtowne i wpływają na inne sfery naszego życia. Jest to czas kiedy poszukujemy swojej tożsamości, przez co może towarzyszyć nam poczucie niezrozumienia przez najbliższe otoczenie, są to normalne odczucia. Każdy młody człowiek czuł się w ten sposób chociaż raz w swoim życiu. Poniżej przedstawione zostały trudności z jakimi mierzą się dorastające osoby oraz propozycje ich rozwiązań. Zachęcamy do przeczytania.


 

„ Wyglądam beznadziejnie”

Dojrzewanie to bardzo ważny i intensywny czas w życiu młodego człowieka, który dotyczy wszystkich sfer życia: biologicznej, psychologicznej, społecznej. Pierwsze zmiany dotyczą płaszczyzny biologicznej w trakcie, której zmienia się wygląd fizyczny, proporcje ciała oraz rysy twarzy. Sylwetka nabiera coraz więcej cech płciowych. U chłopców pojawia się zarost, poszerzają się barki i zmienia ton głosu. Natomiast u dziewczyn pojawia się pierwsza miesiączka, zaczynają rosnąć piersi, owłosienie łonowe i poszerzają się biodra. U obojga płci pojawia się również skok wzrostowy. Widoczne są problemy skórne czy wzrost tkanki tłuszczowej Ciało w trakcie tych zmian jest nieproporcjonalne, co często budzi w nastolatkach kompleksy, poczucie wstydu, w ten sposób wpływa na obniżenie samooceny. Ważne jest, aby na te zmiany spojrzeć z dystansem i dać sobie czas na to aby nasze ciało mogło się ukształtować.

O to kilka wskazówek jak poradzić sobie ze zmianami i jak je spróbować zaakceptować:

  • Po pierwsze - zmiany związane z dojrzewaniem dotykają KAŻDEGO nastolatka!
  • Po drugie - pamiętaj, nie porównuj się do zdjęć zamieszczanych na portalach internetowych. Często nad takimi zdjęciami pracuje wielu zawodowców, którzy mają uchwycić jak najlepsze ujęcie. Są sytuacje, że takie zdjęcia są przerabiane i nie pokrywają się z rzeczywistością.
  • Po trzecie - możesz sięgnąć do starych rodzinnych fotografii i porównać wygląd rodziców, czy też starszego rodzeństwa z ich okresu dorastania z teraźniejszym wyglądem. Gwarantujemy, że zobaczysz różnicę jak sylwetka w okresie całego dojrzewania nabrała prawidłowych proporcji, a większość „problematycznych” cech z tamtego okresu odeszła w zapomnienie.
  • Po czwarte - postaraj się zrozumieć to, że nie każdemu musisz się podobać, ponieważ jest to niemożliwe. Każdy z nas ma inne postrzeganie piękna. Podobają nam się różne rzeczy i różni ludzie. Nie musisz spełniać oczekiwań wszystkich i wszystkim się podobać. Jeżeli zaakceptujesz siebie i zmiany jakie zachodzą będziesz automatycznie pewniejszy i atrakcyjniejszy dla innych.


„Nie wiem”

Dorastanie to czas poszukiwań odpowiedzi na nurtujące nas pytania. W tym okresie naszego życia pojawia się najwięcej wątpliwości „kim jestem”, „do czego dążę”. To nic złego nie wiedzieć! Życie to ciągłe poszukiwanie. To że czegoś nie wiemy „napędza” nas na poszukiwanie odpowiedzi, a dzięki temu tworzymy coś nowego, wielkiego, wyjątkowego!

Kilka wskazówek jak sobie z tym poradzić:

  • Daj sobie czas na spokojnie rozważenie wszystkiego „ za” i „przeciw”.
  • Porozmawiaj z kimś na ten temat, z rodzicami, bratem, siostrą, kumplem.
  • Pamiętaj, że w szkole do której uczęszczasz są osoby, które chętnie udzielą ci pomocy np. wychowawca, pedagog szkolny, psycholog szkolny.
  • Poszukaj odpowiedzi, przecież mamy dostęp do tylu źródeł informacji, możesz wybrać bibliotekę to skarbnica wiedzy, bądź przeglądarkę internetową ona też może pomóc.
  • Skontaktować możesz się z Nami. Jesteśmy po to, aby pomóc ci znaleźć odpowiedzi na ważne pytania.


„Bo ty mnie nie rozumiesz”

Nadmiar emocji, brak pewności siebie, niezrozumienie samego siebie i swoich potrzeb powoduje, że często czujesz się samotny i nieakceptowany. W czasie dorastania młody człowiek buduje swoje poglądy, system wartości, poczucie własnego ”Ja”. Często bywają one odmienne od tych, którymi kierują się rodzice, co może prowadzić do poczucia niezrozumienia. Należy pamiętać że posiadanie własnego zdania nie jest złe jeśli przy tym szanujemy cudze wartości i poglądy.

Kilka wskazówek jak sobie z tym poradzić:

  • Pamiętaj, że twoi najbliżsi nie mają wobec ciebie złych intencji.
  • Ważne jest znaleźć wspólnie kompromis w przypadku odmiennych poglądów.
  • Musisz wiedzieć, że kompromis to umiejętność rezygnacji z części korzyści każdej ze stron.


„Nikt mnie nie lubi”

Jako młody człowiek odczuwasz silną potrzebę akceptacji. Odczucie, że nikt cię nie lubi jest naturalne w tym okresie. Nie zawsze w szkole spotykasz osobę, które staną się twoimi przyjaciółmi. Ważne abyś zrozumiał, że nie każdy musi cię lubić, ponieważ jest to niemożliwe, gdyż różnimy się pod wieloma aspektami, a znalezienie bratniej duszy wymaga niekiedy czasu. Pomyśl, czy ty lubisz wszystkich? Na pewno ciężko jest porozumieć się z każdą osobą ze względu na różnicę charakterów i sposób bycia ale mimo to trzeba szanować odmienność drugiego człowieka. 

Kilka wskazówek jak sobie z tym poradzić:

  • Dobrze jest znaleźć sobie jakieś hobby.
  • Może niewielka zmiana otoczenie? W miastach i nie tylko organizowane są często różnego rodzaju koła zajęciowe, np. lekcji gry na jakimś instrumencie, zajęcia plastyczne?
  • Zajęcia sportowe, to świetny sposób na lepsze samopoczucie, a przy tym poznanie nowych osób. Może piłka nożna, basen albo zajęcia taneczne?


„Czego ode mnie chcesz?”

W trakcie adolescencji rozwija się twoja autonomia i potrzeba niezależności. W momencie, gdy opiekunowie stawiają przed tobą wymagania mamy poczucie, że próbują oni odebrać nam tę niezależność, że nadal traktują nas jak dziecko. Jednak należy wziąć również pod uwagę obawy rodziców, którzy opiekują się tobą od narodzin i ciężko im przywyknąć do tego, że stajesz już dorosłym człowiekiem, który może podejmować samodzielnie decyzje. Wszystkie takie zachowania rodziców wiążą się z ich troską o twoje dobro.

Kilka wskazówek jak sobie z tym poradzić:

  • Przede wszystkim rozmawiaj!– opowiedz rodzicom o swoich planach na przykład na wyjście ze znajomymi. Kiedy rodzice wiedzą gdzie jesteś mniej się martwią, a ty będziesz miał swobodę, bez kilkunastu telefonów od mamy w ciągu 5 minut.
  • Jesteś na imprezie u znajomych- daj znać mamie, że impreza się przedłużyła, wystarczy jeden dyskretny, szybki sms. Takie zachowanie świadczy o odpowiedzialności za siebie, ale również za innych, w tym przypadków za twoich rodziców oraz wyraża szacunek wobec nich.
  • Rozmowa to klucz do sukcesu! To, że mówisz rodzicom o swoich zamiarach nie świadczy o twojej zależności od nich, wręcz przeciwnie wskazuje, na to ze jesteś odpowiedzialną osobą pełną szacunku do ludzi, którzy cię kochają.


*Opracowanie: praca powstała na podstawie obserwacji środowiska, rozmów z młodzieżą i doświadczeń własnych.