Logo biuletynu psychoprofilaktycznego

biuletyn psycho profilaktyczny Świętokrzyskie Centrum Profilaktyki i Edukacji Biuletyn tworzą pracownicy ŚCPiE we współpracy z Katedrą Psychologii i studentami psychologii UJK

Zdjęcie główne biuletynu - okulary oraz notatnik

Kontrast

Czcionka

Lisa M. Shulman „Mózg w żałobie”

ikona-kalendarz2020-10-18

ikona-długopisGabriela Rubak

Lisa M. Shulman „Mózg w żałobie”

To poruszająca opowieść o walce z chorobą nowotworową. Powinien przeczytać ją każdy, kto chce zrozumieć proces zarówno żegnania się z życiem, jak i proces godzenia się ze stratą kogoś bliskiego. Autorem książki jest neurolog, która opisuje walkę o życie własnego męża, również neurologa – dr. Williama Weinera. Można w niej znaleźć opis uczuć i przeżyć zarówno doktor Lisy Shulman, jak i próbę godzenia się z nieuchronną śmiercią jej męża. W pierwszej części dzieła, autorka opisuje życie przed chorobą, następnie heroiczną walkę o każdy dzień po uzyskaniu niekorzystnej diagnozy, przechodząc wreszcie do „życia po”, które związane jest z przeżywaniem żałoby i poczuciem straty. Tytuły rozdziałów sugerują, że choruje nie tylko dr VilliamWeiner, ale również jego żona – „jesteśmy chorzy”, „umieramy”. Co niezwykle istotne, autorka nie użala się nad sobą, ale stara się przybliżyć czytelnikowi „neurologię żałoby”. Opisuje mechanizm dysocjacji, wyparcia, intelektualizacji. Nie przytacza definicji książkowych, ale opisuje je na podstawie własnych przeżyć. Przedstawia rolę myślenia magicznego w przeżywaniu żałoby, zachęca do analizy snów, których interpretacja może posłużyć do dotarcia do nieuświadomionych myśli, przeżyć, czy uczuć towarzyszących osobie w żałobie. Akcentuje przy tym fakt, że proces przeżywania żałoby jest kwestią indywidualną. Są pewne prawidłowości, ale czas ich trwania oraz intensywność są bardzo zróżnicowane.

Książka ta pokazuje, że mimo wiedzy o funkcjonowaniu ludzkiego mózgu, nie można przygotować się na śmierć bliskiej osoby, można być jedynie bardziej świadomym tego, co dzieje się w naszej głowie. W sposób bardzo zrozumiały autorka opisuje działanie ludzkiego mózgu w sytuacji straty bliskiej osoby. Przytacza przy tym wiele naukowych publikacji, opisuje mechanizmy obronne, opisuje PTSD (objawy psychiczne oraz fizyczne).

To lektura, która wzrusza a zarazem zmusza czytelnika do refleksji nad własną śmiercią. Fascynujące w tej publikacji jest to, że autorka z dużą łatwością potrafi w sposób zrozumiały dla przeciętnego czytelnika opisywać etapy żałoby, reakcje mózgu w tak ekstremalnej sytuacji jaką jest śmierć bliskiej osoby.

Czytelnik ma wrażenie, że współuczestniczy w walce z chorobą, która rozpoczyna się niekorzystną diagnozą – rak. Chory wówczas zadaje sobie pytanie: „I co dalej?”. Najpierw niedowierza, później poszukuje dróg rozwiązania, a następnie zdaje sobie sprawę, że pomimo posiadania wiedzy medycznej, neurologicznej, jest bezbronny, a jego świat wywraca się do góry nogami. Niezwykle fascynujące w tej książce są opisy, w których zostały ukazane dylematy związane z towarzyszeniem w chorobie, które pokazują, że nie ma uniwersalnej recepty na bycie z osobą umierającą. Czasem drobny gest taki jak trzymanie za rękę będzie kojący, a innym razem ten gest wywoła rozdrażnienie oraz złość. Wszystko uzależnione jest od emocji, jakie przeżywa osoba chora, od bliskości w relacji przed diagnozą, aktualnego stanu zdrowia i wielu innych, zewnętrznych czynników.

W książce tej została przedstawiona heroiczna walka o godność, rodzinę oraz nadzieję, która umiera ostatnia. To nie tylko publikacja, w której opisane są emocje, ale to przede wszystkim ogromna porcja wiedzy psychologicznej na temat przeżywania żałoby przedstawiona w sposób bardzo zrozumiały. Lektura wciąga, skłania do refleksji, do pogłębiania wiedzy specjalistycznej na temat funkcjonowania mózgu w żałobie.